study max marathi: 2024

राजपूत शासक आणि त्यांचा काळ ( मध्ययुगीन भारताचा इतिहास )

राजपूत शासक आणि त्यांचा काळ

भारतीय इतिहासातील राजपूत शासक हे पराक्रमी, साहसी, व संस्कृतीसाठी प्रसिद्ध होते. राजपुतांनी भारताच्या विविध भागांमध्ये राजवटी स्थापून देशाच्या सांस्कृतिक आणि राजकीय इतिहासाला मोठे योगदान दिले आहे. खालील लेखामध्ये तोमर, अगपाल, चौहान घराणे, व पृथ्वीराज चौहान या शासकांबद्दल सविस्तर माहिती दिली आहे.

1. तोमर वंश (बाराव्या शतकाच्या सुरुवातीपासून 1165 पर्यंत)

तोमर वंश हा दिल्ली व आसपासच्या प्रदेशात राज्य करणारा प्रमुख राजपूत वंश होता. या वंशाची स्थापना 8व्या शतकात राजा अनंगपाल तोमर यांनी केली होती. दिल्लीच्या तोमरांनी किल्ले बांधले, जलाशय उभारले, आणि हिंदू धर्म व संस्कृतीला प्रोत्साहन दिले.

मुख्य वैशिष्ट्ये:

दिल्लीच्या स्थापना: अनंगपाल तोमर यांना दिल्लीचे संस्थापक मानले जाते. त्यांनी दिल्लीचा लोहमहाल किल्ला बांधला, जो आज लाल किल्ल्याच्या जवळ होता.

अर्जुन महाल व जलाशय: या वंशाने पाणी व्यवस्थापनासाठी तलाव व जलाशयांची निर्मिती केली, ज्यापैकी काही अजूनही प्रसिद्ध आहेत.

तोमरांचा पतन: 1165 च्या आसपास दिल्लीवर चौहान घराण्याने ताबा मिळवला आणि तोमर वंशाचा अस्त झाला.

2. अगपाल (1130-1145)

अगपाल हे तोमर वंशाचे महत्त्वाचे शासक होते. त्यांनी आपल्या कारकिर्दीत दिल्लीच्या संरक्षणासाठी नवीन उपाययोजना केल्या आणि आपल्या राज्याला बलवान बनवले.

त्यांचे योगदान:

अगपाल यांची कारकीर्द लहान असली तरी त्यांनी आपल्या राज्याला मजबूत करण्यासाठी विविध धोरणे राबवली.

त्यांनी स्थानिक राजांशी मैत्रीपूर्ण संबंध ठेवून आपल्या राज्याचा विस्तार केला.

3. चौहान घराणे (1165-1192)

चौहान घराणे उत्तर भारतातील सर्वात पराक्रमी राजपूत घराण्यांपैकी एक होते. या घराण्याने अजमेर आणि दिल्ली येथे आपले राज्य प्रस्थापित केले.

मुख्य शासक व त्यांचे योगदान:

राजा अजयपाल चौहान: त्यांनी अजमेर येथे चौहान राजवटीची स्थापना केली. अजमेर हे त्यांचे प्रमुख ठिकाण होते.

विकास कामे: चौहान घराण्याने धार्मिक स्थळे, किल्ले, व जलाशय बांधले.

राक्षक युद्ध: मुसलमानी आक्रमणांपासून भारताचे संरक्षण करण्यासाठी चौहान शासकांनी पराक्रमी लढाया केल्या.

4. पृथ्वीराज चौहान (1178-1192)

पृथ्वीराज चौहान हे भारतीय इतिहासातील सर्वात प्रसिद्ध राजपूत शासकांपैकी एक होते. ते अजमेर व दिल्लीचे शासक होते. त्यांना "राजपूत योद्ध्यांचा शिरोमणी" मानले जाते.

त्यांचे शौर्य व कारकिर्द:

तराईचे पहिले युद्ध (1191): या युद्धात पृथ्वीराज चौहान यांनी मोहम्मद घोरीचा पराभव केला.

तराईचे दुसरे युद्ध (1192): दुर्दैवाने, या युद्धात मोहम्मद घोरीने पृथ्वीराज चौहान यांचा पराभव केला आणि त्यांचा अंत झाला.

रासो साहित्य: पृथ्वीराज चौहान यांचे जीवन व पराक्रम "पृथ्वीराज रासो" या महाकाव्यातून वर्णिले गेले आहे.

शेवटचा योद्धा: पृथ्वीराज चौहान यांना हिंदू संस्कृतीचे रक्षण करणारे शेवटचे स्वतंत्र राजपूत सम्राट मानले जाते.

राजपूत राजवटींचे महत्त्व:

संस्कृतीचे संवर्धन: राजपुतांनी मंदिर, जलाशय, व किल्ल्यांचे बांधकाम करून कला व वास्तुकलेला प्रोत्साहन दिले.
धर्म व परंपरा: त्यांनी हिंदू धर्माचे रक्षण केले आणि धार्मिक परंपरांना पुढे नेले.
आत्मसन्मान व शौर्य: राजपूतांनी स्वाभिमान, निष्ठा, व शौर्य यांना सर्वोच्च महत्त्व दिले.
परकीय आक्रमणांवर विजय: राजपूत योद्ध्यांनी मुसलमानी आक्रमणकर्त्यांविरोधात पराक्रमाने लढा दिला.

तोमर, अगपाल, चौहान, आणि पृथ्वीराज चौहान हे शासक भारताच्या इतिहासात अजरामर आहेत. त्यांच्या पराक्रमाने व शौर्याने भारतीय संस्कृतीचे रक्षण झाले आणि त्यांचे योगदान आजही प्रेरणादायी आहे. राजपूत इतिहासाचे हे सुवर्ण अध्याय प्रत्येक भारतीयाला अभिमानाने सांगता येतील.

हडप्पा संस्कृती: प्राचीन भारतातील वैभवशाली इतिहास

हडप्पा संस्कृती, ज्याला सिंधू संस्कृती असेही म्हटले जाते, ही प्राचीन भारतातील पहिली विकसित नागरी संस्कृती होती. ही संस्कृती प्रामुख्याने सिंधू नदीच्या खोऱ्यात वसली होती. 20 व्या शतकाच्या सुरुवातीस हडप्पा आणि मोहेंजोदडो या स्थळांवरील उत्खननामुळे या अद्भुत संस्कृतीचा शोध लागला.

हडप्पा संस्कृतीचा शोध

हडप्पा (पंजाब, पाकिस्तान):
1921 साली, पंजाबमधील रावी नदीच्या काठी रेल्वेमार्ग बांधणीच्या वेळी हडप्पा येथे प्राचीन विटा आणि चित्रलिपीयुक्त मुद्रा आढळल्या.
मोहेंजोदडो (सिंध, पाकिस्तान):
1922 साली मोहेंजोदडो येथील उत्खननादरम्यान चित्रलिपीसारखी अक्षरे असलेल्या मुद्रा आणि अन्य प्राचीन अवशेष सापडले.

या शोधांमुळे एक प्रगत आणि संगठित नागरी संस्कृती अस्तित्वात असल्याचा पुरावा मिळाला.

कालखंड आणि स्थान

हडप्पा संस्कृतीचा कालखंड इ.स. पूर्व 2600 ते 1700 दरम्यान होता. आधुनिक कार्बन पद्धतीद्वारे हडप्पा संस्कृतीचा कालखंड इ.स. पूर्व 2700 ते 1500 असा ठरविण्यात आला आहे.

सद्यस्थितीत, हडप्पा व मोहेंजोदडो ही स्थळे पाकिस्तानमध्ये आहेत. मात्र, या संस्कृतीचा पसारा भारत, पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानपर्यंत पसरलेला होता.

प्रदेश:
- पश्चिमेला: अफगाणिस्तान
- पूर्वेला: हरियाणा
- दक्षिणेला: महाराष्ट्र
- उत्तरेला: मकरानचा किनारा
  एकूण सुमारे 15 लाख चौरस किलोमीटर क्षेत्रावर ही संस्कृती विकसित झाली होती.

मेहेरगढ आणि हडप्पा पूर्व संस्कृती

मेहेरगढ (बलुचिस्तान, पाकिस्तान):
जाँ फॅन्क्वा जॅरीज आणि रिचर्ड मेडो या पुरातत्त्वज्ञांनी इथे उत्खनन केले.
- या उत्खननात हडप्पा संस्कृतीच्या उदयाच्या खुणा असलेल्या नवाश्मयुगीन अवशेषांचा शोध लागला.
- या नवाश्मयुगीन संस्कृतीला टोगाओ संस्कृती असे म्हणतात.
रावी किंवा हाक्रा संस्कृती:
हडप्पापूर्व काळातील या नवाश्मयुगीन संस्कृतीचे अवशेष हडप्पा (पाकिस्तान), कुणाल, भिराणा, फर्माना (हरियाणा) इत्यादी ठिकाणी आढळले आहेत.

हडप्पा संस्कृतीचे वैशिष्ट्य

शहरनियोजन:
- चौरस पद्धतीने आखलेले रस्ते.
- विटांनी बांधलेली घरे आणि पक्की गटार व्यवस्था.
व्यापार:
- सिंधू नदीचा उपयोग व्यापारासाठी केला जात असे.
- हडप्पा लोक समुद्रमार्गाने मेसोपोटेमिया (सध्याचा इराक) आणि इतर प्रदेशांशी व्यापार करत.
लेखन:
- हडप्पा लोकांची स्वतःची चित्रलिपी होती. मात्र, ती अद्याप अपठित आहे.
धर्म:
- मातृदेवता आणि पशुपती यांची पूजा केली जात असे.
- झाडे, नद्या आणि प्राणी यांना पवित्र मानले जात असे.
उद्योग:
- मृद्भांडी, हिरेजडित दागिने, वस्त्रे, आणि खेळणी तयार केली जात असत.
कृषी:
- गहू, बार्ली, वाटाणा, कापूस यांची लागवड.
- पाळीव प्राणी: बैल, म्हैस, मेंढ्या आणि कुत्रे.

हडप्पा संस्कृतीचा प्रभाव

कांस्ययुगीन संस्कृती:
ही संस्कृती पूर्णतः कांस्ययुगीन होती. त्यांनी तांबे व कांस्य यांचा उपयोग साधनांसाठी केला.
इतिहासाचा विस्तार:
हडप्पा संस्कृतीच्या शोधामुळे भारतीय इतिहासाचा कालखंड इ.स. पूर्व 3000-3500 वर्षांपर्यंत मागे गेला आहे.

हडप्पा संस्कृतीचा अस्त

इ.स. पूर्व 1700 च्या सुमारास या संस्कृतीचा हळूहळू ऱ्हास होऊ लागला. याचे प्रमुख कारणे:

सिंधू नदीच्या प्रवाहातील बदल
वारंवार आलेले पूर
हवामानातील बदल
आक्रमणे किंवा आंतर्गत संघर्ष

हडप्पा संस्कृती ही केवळ प्राचीन भारतीय इतिहासाचा अभिमान नाही, तर जगातील पहिल्या विकसित नागरी संस्कृतींपैकी एक आहे. या संस्कृतीचा अभ्यास आधुनिक समाजासाठी प्रेरणादायक आहे, कारण यातून आपल्याला प्राचीन काळातील संगठित जीवन, नागरी व्यवस्थापन, आणि सांस्कृतिक वैविध्य यांची माहिती मिळते.

हडप्पा संस्कृती: प्राचीन भारतीय वैभवाचे प्रतीक!

कालगणना: येशु ख्रिस्ताच्या जन्मापासूनची सुरुवात - प्राचीन भारताचा इतिहास

कालगणना: येशु ख्रिस्ताच्या जन्मावर आधारित इसवी सनाची सुरुवात

कालगणना म्हणजेच घटनांचे वर्षानुसार संकलन व मोजमाप. आज जगभरात वापरली जाणारी इसवी सन प्रणाली येशु ख्रिस्ताच्या जन्मावर आधारित आहे. यामुळेच याला ख्रिस्तीय कालगणना म्हणतात. ही प्रणाली जगभरातील घटनांचे मोजमाप करण्यास सोपी ठरली आहे, कारण सर्व देशांनी या प्रणालीला मान्यता दिली आहे........

20 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) जागतिक स्वच्छता दिवस दरवर्षी कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर - 20 सप्टेंबर

2) जागतिक आरोग्य संघटनेने जगातील पहिला कुष्ठरोगमुक्त देश म्हणून कोणत्या देशाला घोषित केले आहे?

उत्तर - जॉर्डन

19 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) आंतरराष्ट्रीय टॉक लाइक अ पायरेट डे कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर - 19 सप्टेंबर

2) भारत आणि बांगलादेश यांच्यातील दोन सामन्यांच्या कसोटी मालिकेतील पहिला सामना कोणत्या स्टेडियमवर सुरू होणार आहे?

उत्तर - एमए चिदंबरम स्टेडियम, चेन्नई

18 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 18 सप्टेंबर रोजी कोणता जागतिक दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - जागतिक बांबू दिन

2) आशियाई चॅम्पियन्स ट्रॉफी हॉकी 2024 च्या अंतिम सामन्यात कोणत्या संघाचा पराभव करून भारत विजयी झाला?

उत्तर - चीन

17 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 17 सप्टेंबर रोजी कोणता जागतिक दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - जागतिक रुग्ण सुरक्षा दिन

2) 17 सप्टेंबर रोजी कोणत्या कार्यक्रमाचा उद्घाटन राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू करणार आहेत?

उत्तर - 8 वा भारत जल सप्ताह-2024

16 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 16 सप्टेंबर रोजी कोणता जागतिक दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - जागतिक ओझोन दिन

2) 2024 साठी जागतिक ओझोन दिनाची थीम काय आहे?

उत्तर - "जीवनासाठी ओझोन"

15 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) 'राष्ट्रीय अभियंता दिवस' भारतात दरवर्षी कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर - 15 सप्टेंबर

2) ब्रुसेल्स येथे झालेल्या डायमंड लीग 2024 मध्ये नीरज चोप्रा ने किती मीटर फेक करून दुसरे स्थान पटकावले?

उत्तर - 87.86 मीटर

14 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 14 सप्टेंबर कोणता दिवस म्हणून साजरा केला जातो?

उत्तर - राष्ट्रीय हिंदी दिवस

2) दिल्ली मेट्रो रेल कॉर्पोरेशन (DMRC) ने 13 सप्टेंबर रोजी कोणती नवीन सुविधा लाँच केली आहे?

उत्तर - मल्टिपल जर्नी QR तिकिटे

13 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 13 सप्टेंबर रोजी कोणता दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - वर्ल्ड सेप्सिस डे (जागतिक सेप्सिस डे)

2) भारताने कोणत्या ठिकाणाहून व्हर्टिकल लॉन्च शॉर्ट रेंज सरफेस टू एअर मिसाईलची यशस्वी चाचणी घेतली आहे?

उत्तर - ओडिशाच्या किनारपट्टीवरील क्षेपणास्त्र चाचणी केंद्रावरून

12 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 12 सप्टेंबर रोजी कोणता आंतरराष्ट्रीय दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - दक्षिण-दक्षिण सहकार्यासाठी आंतरराष्ट्रीय दिवस (United Nations Day for South-South Cooperation)

2) महिला क्रिकेटला प्रोत्साहन देण्यासाठी 'एशियन क्रिकेट कौन्सिल' ने कोणती स्पर्धा सुरू करण्याची घोषणा केली आहे?

उत्तर - महिला अंडर-19 T-20 आशिया कप

11 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) 'राष्ट्रीय वन शहीद दिन 2024' भारतात दरवर्षी कधी साजरा केला जातो?

उत्तर- 11 सप्टेंबर

2) 'भारत-फिलीपिन्स संयुक्त संरक्षण सहकार्य समिती' (JDCC) च्या पाचव्या बैठकीचे सह-अध्यक्ष कोण होते?

उत्तर- संरक्षण सचिव गिरीधर अरमाने

10 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 10 सप्टेंबर रोजी कोणता दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - जागतिक आत्महत्या प्रतिबंध दिन

2) आंतरराष्ट्रीय सौर आघाडीचा पूर्ण सदस्य बनणारा 101 वा देश कोणता ठरला आहे?

उत्तर - नेपाळ

9 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) इंग्लंडचा कोणत्या अष्टपैलू खेळाडूने आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधून निवृत्ती जाहीर केली आहे?

उत्तर - मोईन अली

2) अल्जेरियामधील राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत कोण विजयी घोषित झाले?

उत्तर - अब्देल मजिद तेब्बौने

8 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी जागतिक साक्षरता दिन कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर - 08 सप्टेंबर

2) अबुधाबीचे क्राउन प्रिन्स शेख खालिद बिन मोहम्मद बिन झायेद अल नाह्यान कोणत्या दिवशी भारताच्या अधिकृत दौऱ्यावर येणार आहेत?

उत्तर - 08 सप्टेंबर

7 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) 7 सप्टेंबरपासून कोणता सण देशभरात साजरा केला जातो?

उत्तर: गणेशोत्सव.

2) ब्राझीलचा स्वातंत्र्य दिन कधी साजरा केला जातो?

उत्तर: 07 सप्टेंबर रोजी.

6 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) 'राष्ट्रीय पुस्तक वाचन दिवस' भारतात दरवर्षी कधी साजरा केला जातो?

उत्तर - 6 सप्टेंबर

2) फ्रान्सचे नवे पंतप्रधान कोण आहेत?

उत्तर - मिशेल बार्नियर

5 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) भारतात दरवर्षी शिक्षक दिन कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर: 05 सप्टेंबर

2) राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू 2024 च्या शिक्षक दिनानिमित्त किती शिक्षकांना राष्ट्रीय शिक्षक पुरस्कार प्रदान करणार आहेत?

उत्तर: 82 शिक्षकांना

3 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) भारतात 'राष्ट्रीय वन्यजीव दिन' दरवर्षी कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर: 4 सप्टेंबर

2) कोणत्या राज्याच्या विधानसभेत 'अपराजिता महिला आणि मुले (पश्चिम बंगाल गुन्हेगारी कायदा सुधारणा) विधेयक' मंजूर करण्यात आले आहे?

उत्तर: पश्चिम बंगाल

2 सप्टेंबर 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 02 सप्टेंबर रोजी कोणता दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - जागतिक नारळ दिन

2) 'राष्ट्रीय पोषण सप्ताह' भारतात केव्हा साजरा केला जातो?

उत्तर - 1 ते 30 सप्टेंबर

31 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) प्रश्न मलेशिया डे (मलेशिया डे२४) कोणत्या दिवशी '२४०' केला?

उत्तरः ३१ ऑगस्ट रोजी.

2) प्रश्नः ऑगस्ट नरेंद्र मोदींनी 31 रोजी व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे ट्रेनला हिरवा झेंडा शोधला?

उत्तरः तीन 'वंदे भारत ट्रेन'ला.

30 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) ' राष्ट्रीय लघु उद्योग दिन' भारतात दरवर्षी कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर - 30 ऑगस्ट रोजी

2) नवीन कॅबिनेट सचिव म्हणून कोणी पदभार स्वीकारला?

उत्तर - डॉ. टी.व्ही. सोमनाथन

29 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) ' राष्ट्रीय क्रीडा दिन ' दरवर्षी भारतात केव्हा साजरा केला जातो?

उत्तर - 29 ऑगस्ट रोजी

2) ब्राझीलमध्ये '17 व्या आंतरराष्ट्रीय ऑलिम्पियाड ऑन ॲस्ट्रॉनॉमी अँड ॲस्ट्रोफिजिक्स'मध्ये भारतीय तुकडीने कोणती व किती पदके जिंकली आहेत?

उत्तर - एक सुवर्ण आणि चार रौप्य पदके

28 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) अलीकडे, कोणत्या विधेयकावर सार्वजनिक मते आणि सूचना मागवण्यात आल्या होत्या?

उत्तर - वक्फ (दुरुस्ती) विधेयक 2024

2) अलीकडेच, हैदराबादमध्ये कोणती लस लाँच करण्यात आली.

उत्तर - सिंगल-स्ट्रेन ओरल कॉलरा लस

27 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) भारत आणि अमेरिकेमध्ये कोणत्या दोन देशांमधील परिस्थितीवर चर्चा झाली?

उत्तर: युक्रेन आणि बांगलादेश.

2) G-20 च्या महत्त्वाच्या निकालांवर चर्चा करण्यासाठी कोणती बैठक झाली?

उत्तर: 9वी भारत-ब्राझील संयुक्त आयोगाची बैठक.

26 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) नॅशनल स्कूल ऑफ ड्रामा (NSD) रेपर्टरी कंपनीने कोणत्या भव्य कार्यक्रमाचे आयोजन करून भारतीय रंगभूमीवरील योगदानाची ६० वर्षे साजरी केली आहे?

उत्तर - रंग षष्ठी

2) सरकारने कोणत्या राज्यात जागतिक दृकश्राव्य आणि मनोरंजन शिखर परिषद (WAVES) आयोजित केली आहे?

उत्तर - गोवा

25 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 25 ऑगस्ट ते 8 सप्टेंबर दरम्यान कोणता दिवस भारतात साजरा केला जातो?

उत्तर: राष्ट्रीय नेत्रदान पंधरवडा

2) भारतातील पहिले पुन्हा वापरता येण्याजोगे हायब्रिड रॉकेट कोणत्या संस्थेने लाँच केले?

उत्तर: स्पेस झोन इंडियाने मार्टिन ग्रुपच्या सहकार्याने रुमी-1 चेन्नई येथून लाँच केले.

24 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) 'पश्चिम बंगाल स्थापना दिवस' दरवर्षी कधी साजरा केला जातो?

उत्तर - 24 ऑगस्ट

2) पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 23 ऑगस्ट रोजी कोणते चार आरोग्य उपक्रम युक्रेनला सादर केले?

उत्तर - 'भीष्म क्यूब्स'

23 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) भारतात पहिला 'राष्ट्रीय अंतराळ दिवस' (राष्ट्रीय अंतराळ दिवस 2024) कधी साजरा केला जाईल?

उत्तर: 23 ऑगस्ट 2024

2) 'खेलो इंडिया अस्मिता वुशू लीग' (पश्चिम क्षेत्र) कोणत्या राज्यात 24 ऑगस्टपासून सुरू होणार आहे?

उत्तर: उत्तर प्रदेश, मेरठ जिल्हा

22 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) 'मद्रास डे' कधी साजरा केला जातो?

उत्तर: मद्रास डे दरवर्षी 22 ऑगस्ट रोजी साजरा केला जातो.

2) 'खेलो इंडिया अस्मिता योगासन लीग' (पूर्व विभाग) कोणत्या ठिकाणी सुरू होणार आहे?

उत्तर: खेलो इंडिया अस्मिता योगासन लीग (पूर्व विभाग) 22 ऑगस्टपासून पाटणा, बिहार येथील पाटलीपुत्र क्रीडा संकुलात सुरू होणार आहे.

21 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर - २१ ऑगस्ट

2) २१ ऑगस्ट रोजी नवी दिल्ली येथे 19 व्या CII इंडिया आफ्रिका बिझनेस समिटच्या उद्घाटन सत्राला कोण संबोधित करणार आहेत?

उत्तर - उपाध्यक्ष जगदीप धनखर

20 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1.भारतीय अक्षय ऊर्जा दिवस दरवर्षी कधी साजरा केला जातो?

उत्तर - भारतीय अक्षय ऊर्जा दिवस दरवर्षी 20 ऑगस्ट रोजी साजरा केला जातो.

2.भारत आणि जपान यांच्यातील तिसरी बैठक कधी आणि कोठे होणार आहे?

उत्तर - भारत आणि जपान यांच्यातील तिसरी बैठक 20 ऑगस्ट रोजी नवी दिल्ली येथे होणार आहे.

19 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1: कर्नाटकच्या राज्यपालांनी कोणावर खटला चालवण्यास मंजुरी दिली आहे?

उत्तर: मुख्यमंत्र्यावर

2: भारत सरकारने कोणत्या देशातून आयात केलेल्या स्टीलची डंपिंग विरोधी तपासणी सुरू केली आहे?

उत्तर: व्हिएतनाम

18 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) भारतीय हवाई दल आणि भारतीय लष्कराने क्रिटिकल ट्रॉमा केअर क्यूबचे 'पॅरा-ड्रॉप ऑपरेशन' किती उंचीवर केले आहे?

उत्तर: 15 हजार फूट उंचीवर.

माहिती: हे ऑपरेशन भारतीय सैन्यासाठी खूप महत्त्वाचे आहे कारण युद्ध किंवा आपत्कालीन परिस्थितीत जवानांना तत्काळ उपचार देण्याच्या दृष्टिकोनातून 'क्रिटिकल ट्रॉमा केअर क्यूब' अत्यंत उपयुक्त आहे. या उपकरणाच्या साहाय्याने तातडीने जखमींवर उपचार करता येतात.

2) 18 ऑगस्ट रोजी चेन्नई येथे कोणत्या केंद्राचे उद्घाटन करण्यात आले आहे?

उत्तर: सागरी बचाव समन्वय केंद्र (Maritime Rescue Coordination Centre).

माहिती: या केंद्रामुळे समुद्रात संकटात सापडलेल्या जहाजे आणि मच्छीमारांना जलद मदत मिळू शकते. तटरक्षक दलाला या केंद्राच्या मदतीने अधिक चांगला समन्वय साधता येईल, ज्यामुळे बचाव कार्यात गती येईल.

17 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) राष्ट्रीय अननस रस दिवस कधी साजरा केला जातो?

उत्तर: दरवर्षी 17 ऑगस्ट रोजी.

माहिती: हा दिवस अननस रसाच्या आरोग्यदायी गुणधर्मांवर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी साजरा केला जातो. अननसामध्ये असणारे विटामिन C, मॅग्नेशियम, आणि अँटिऑक्सिडंट्स यामुळे हे फळ शरीराच्या प्रतिकारशक्तीसाठी आणि पचनासाठी महत्त्वाचे आहे.

2) 70 व्या राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार 2024 मध्ये सर्वोत्कृष्ट फीचर फिल्मचा पुरस्कार कोणत्या चित्रपटाला मिळाला आहे?

उत्तर: मल्याळम चित्रपट 'अट्टम'.

माहिती: 'अट्टम' हा मल्याळम चित्रपट उत्कृष्ट दिग्दर्शन, कथा, आणि अभिनयामुळे चर्चेत आला आहे. या चित्रपटाला 70 व्या राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कारांमध्ये सर्वोत्कृष्ट फीचर फिल्म म्हणून सन्मानित करण्यात आले आहे.

16 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

प्रश्न: 'राष्ट्रीय स्वतंत्र कामगार दिन' भारतात कधी साजरा केला जातो?उत्तर: दरवर्षी 16 ऑगस्ट रोजी.

माहिती: हा दिवस भारतात कामगारांच्या हक्कांचे आणि योगदानाचे स्मरण करण्यासाठी साजरा केला जातो.

प्रश्न: इस्रो कोणत्या दिवशी 'स्मॉल सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल' (SSLV) वरून पृथ्वी निरीक्षण उपग्रह प्रक्षेपित करेल?

उत्तर: 16 ऑगस्ट रोजी.

माहिती: इस्रोच्या SSLV चा हा उपग्रह प्रक्षेपण प्रकल्प पृथ्वी निरीक्षणासाठी उपयुक्त आहे.

15 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) 15 ऑगस्ट 2024 रोजी भारतात कितवा स्वातंत्र्यदिन साजरा केला जाणार आहे?

उत्तर - 78 वा स्वातंत्र्यदिन

2) थायलंडच्या घटनात्मक न्यायालयाने कोणाची त्यांच्या पदावरून हकालपट्टी केली आहे?

उत्तर - पंतप्रधान 'श्रेथा थाविसिन'

14 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) फाळणी होरर्स रिमेंबरन्स डे' कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर - फाळणी होरर्स रिमेंबरन्स डे' दरवर्षी १४ ऑगस्ट रोजी साजरा केला जातो

भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर लगेचच, 1947 मध्ये देशाची फाळणी झाली, ज्यामुळे भारतीय उपखंडात मोठ्या प्रमाणावर हिंसा, दंगल, आणि स्थलांतर घडले. या फाळणीने लाखो लोकांचे जीव घेतले आणि कोट्यवधींना निर्वासित केले. या इतिहासातील दु:खद प्रसंगाच्या स्मरणार्थ, भारत सरकारने दरवर्षी १४ ऑगस्ट रोजी 'फाळणी होरर्स रिमेंबरन्स डे' साजरा करण्याचा निर्णय घेतला.

13 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 13 ऑगस्ट रोजी कोणता दिवस जगभरात साजरा केला जातो?

उत्तर - जागतिक अवयवदान दिन

2) राष्ट्रीय संस्थात्मक रँकिंग फ्रेमवर्क 2024 मध्ये उच्च शिक्षण संस्थांसाठी कोणती संस्था एकंदर श्रेणीत अव्वल स्थानावर आहे?

उत्तर - 'IIT मद्रास'

12 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 12 ऑगस्ट रोजी जगभरात कोणता दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - आंतरराष्ट्रीय युवा दिन

2)नुकतेच राष्ट्राध्यक्ष 'पॉल कागामे' यांनी चौथ्यांदा कोणत्या देशाच्या राष्ट्राध्यक्षपदाची शपथ घेतली आहे?

उत्तर - रवांडा

3) आंतरराष्ट्रीय ऑलिम्पिक संघटनेने कोणाला ऑलिम्पिक ऑर्डर देऊन सन्मानित केले आहे?

उत्तर - भारताचा पहिला ऑलिम्पिक सुवर्णपदक विजेता 'अभिनव बिंद्रा'

4) हरियाणामध्ये पहिली ' ग्लोबल वुमेन्स कबड्डी लीग' केव्हा सुरू होणार आहे?

उत्तर - सप्टेंबरपासून

5) नुकतेच केव्हा ऑल इंडिया रेडिओवरील 'मन की बात' या कार्यक्रमात पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आपले विचार मांडतील?

उत्तर - 25 ऑगस्ट रोजी

6) जम्मू-काश्मीरमधील बारामुल्ला जिल्ह्यात आयोजित या कोणत्या सांस्कृतिक महोत्सवात 10 हजार मुलींनी काश्मिरी लोकनृत्य सादर करून विश्वविक्रम केला आहे?

उत्तर - कशूर रिवाज

7) महिला क्रिकेटमधील T-20 मालिकेतील तिसऱ्या आणि शेवटच्या सामन्यात ऑस्ट्रेलियाने ' भारत'चा किती गडी राखून पराभव केला आणि मालिका तीन-शून्य राखून जिंकली?

उत्तर - सात

8) 'ग्रँड कॉलर ऑफ ऑर्डर', तिमोर लेस्टेचा सर्वोच्च नागरी सन्मान कोणाला प्रदान करण्यात आला आहे?

उत्तर - द्रौपदी मुर्मू

9) केंद्र सरकारने नवीन कॅबिनेट सचिव म्हणून कोणाची नियुक्ती केली आहे?

उत्तर - TV सोमनाथन

10) भारताच्या सहकार्याने कोणत्या देशात तीन मोठे पेट्रोलियम प्रकल्प बांधले जातील?

उत्तर - नेपाळ

11) अलीकडेच 109 जास्त उत्पादन देणाऱ्या पिकांच्या जाती कोणी प्रसिद्ध केल्या आहेत?

उत्तर - नरेंद्र मोदी

12) अलीकडेच नटवर सिंह यांचे वयाच्या 93 व्या वर्षी निधन झाले, ते कोण होते?

उत्तर - राजकारणी

11 August current affairs 2024 in marathi | चालू घडामोडी 2024

11 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) अलीकडेच कोणत्या राज्य सरकारने पाच लाख रोजगाराच्या संधी निर्माण करण्यासाठी लॉजिस्टिक धोरण मंजूर केले आहे?

उत्तर - महाराष्ट्र

2) पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये कोणत्या भारतीय कुस्तीपटूने 57 किलो फ्रीस्टाइल कुस्तीमध्ये कांस्यपदक जिंकले आहे?

उत्तर - अमन सेहरावत

11 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडींचे सर्व प्रश्न उत्तरे वाचण्यासाठी खालील दिलेल्या Read More option वर क्लिक करा.

10 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) नुकताच नागासाकी दिवस केव्हा साजरा करण्यात आला?

उत्तर - 9 ऑगस्ट

2) 10 ऑगस्ट रोजी कोणता दिन साजरा केला जातो?

उत्तर - जागतिक सिंह दिन ( सिंहांच्या संवर्धनासाठी दरवर्षी )

10 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडींचे सर्व प्रश्न उत्तरे वाचण्यासाठी खालील दिलेल्या Read More option वर क्लिक करा.

9 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 09 ऑगस्ट रोजी जगभरात कोणता दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - जागतिक आदिवासी दिवस

2) नीरज चोप्रा ' याने पॅरिस ऑलिम्पिक 2024 मध्ये किती मीटरच्या शानदार थ्रोसह भलाफेक स्पर्धेत रौप्यपदक जिंकले आहे?

उत्तर - 89.45 मीटर

9 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडींचे सर्व प्रश्न उत्तरे वाचण्यासाठी खालील दिलेल्या Read More option वर क्लिक करा.

8 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 08 ऑगस्ट रोजी जगभरात कोणता दिन साजरा केला जातो?

उत्तर - आंतरराष्ट्रीय मांजर दिवस ( कॅट डे )

2) अमेरिकेचा धावपटू ' नोह लायल्स' याने पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये पुरुषांची किती मीटर शर्यत जिंकली आहे?

उत्तर - 100 मीटर

8 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडींचे सर्व प्रश्न उत्तरे वाचण्यासाठी खालील दिलेल्या Read More option वर क्लिक करा.

7 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) भारतात दरवर्षी ७ ऑगस्ट रोजी कोणता दिन साजरा केला जातो?

उत्तर - राष्ट्रीय हातमाग दिवस

2) नुकतीच बांगलादेशच्या अंतरिम सरकारच्या नेतेपदी कोणाची निवड करण्यात आली आहे?

उत्तर - नोबेल पारितोषिक विजेते ' मुहम्मद युनूस' यांची

7 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडींचे सर्व प्रश्न उत्तरे वाचण्यासाठी खालील दिलेल्या Read More option वर क्लिक करा.

6 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 06 ऑगस्ट रोजी कोणता दिन साजरा केला जातो?

उत्तर - हिरोशिमा डे

2) बांगलादेशच्या पंतप्रधान कोण आहेत ज्यांनी नुकताच आपल्या पदाचा राजीनामा दिला आहे?

उत्तर - शेख हसीना यांनी

6 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडींचे सर्व प्रश्न उत्तरे वाचण्यासाठी खालील दिलेल्या Read More option वर क्लिक करा.

5 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) नुकतेच पॅरिस ऑलिम्पिकच्या पुरुष एकेरीच्या अंतिम फेरीत आपले पहिले ऑलिम्पिक सुवर्णपदक कोणी जिंकले आहे?

उत्तर - सर्बियन टेनिस स्टार 'नोव्हाक जोकोविच'ने

2) आपत्ती व्यवस्थापन विमा प्रदान करणारे कोणते राज्य भारतातील पहिले राज्य ठरले आहे?

उत्तर - नागालँड

5 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडींचे सर्व प्रश्न उत्तरे वाचण्यासाठी खालील दिलेल्या Read More option वर क्लिक करा.

4 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 4 ऑगस्ट रोजी कोणता दिन साजरा केला जातो?

उत्तर - यूएस कोस्ट गार्ड डे

2) नुकताच 03 ऑगस्ट रोजी ' राष्ट्रपती भवन' येथे राज्यपालांच्या किती दिवसीय परिषदेचा समारोप झाला?

उत्तर - दोन

4 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडींचे सर्व प्रश्न उत्तरे वाचण्यासाठी खालील दिलेल्या Read More option वर क्लिक करा.

3 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडी >>

1) दरवर्षी 03 ऑगस्ट रोजी जगभरात कोणता दिवस साजरा केला जातो?

उत्तर - Cloves Syndrome Awareness Day

2) नुकतीच कोणत्या देशाने ' इन्स्टाग्राम' या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर बंदी घातली आहे?

उत्तर - तुर्कस्तानने

3 ऑगस्ट 2024 चालू घडामोडींचे सर्व प्रश्न उत्तरे वाचण्यासाठी खालील दिलेल्या Read More option वर क्लिक करा.

Top menu

Main Menu