study max marathi is a platform provides you all study material current affairs Old Question Papers, Notes, Important Question & Answer Test Series, PDF Books for the preparation MPSC & All Exams.
1. पँजिया (Pangea)
भारत हा दक्षिण आशियामध्ये वसलेला उपखंडीय देश आहे. याचा भौगोलिक विस्तार आणि स्थान खालीलप्रमाणे आहे:
आक्षांशीय स्थान:
भारताचा विस्तार 8°4' उत्तर ते 37°6' उत्तर अक्षांश दरम्यान आहे.
रेखांश (Longitude) हा पृथ्वीवरील भौगोलिक स्थान निश्चित करण्यासाठी वापरला जाणारा एक महत्वाचा भौमितिक निर्देशांक आहे. रेखांश हे उत्तर ते दक्षिण दिशेने जाणाऱ्या काल्पनिक रेषा आहेत, ज्या पृथ्वीवरच्या एका टोकापासून दुसऱ्या टोकापर्यंत (उत्तर ध्रुव ते दक्षिण ध्रुव) सरळपणे जातात. या रेषा पृथ्वीच्या फिरण्याशी संबंधित असून, त्या वेळ आणि अंतराचे मोजमाप करण्यात सहाय्यक ठरतात.
भारतीय इतिहासातील राजपूत शासक हे पराक्रमी, साहसी, व संस्कृतीसाठी प्रसिद्ध होते. राजपुतांनी भारताच्या विविध भागांमध्ये राजवटी स्थापून देशाच्या सांस्कृतिक आणि राजकीय इतिहासाला मोठे योगदान दिले आहे. खालील लेखामध्ये तोमर, अगपाल, चौहान घराणे, व पृथ्वीराज चौहान या शासकांबद्दल सविस्तर माहिती दिली आहे.
तोमर वंश हा दिल्ली व आसपासच्या प्रदेशात राज्य करणारा प्रमुख राजपूत वंश होता. या वंशाची स्थापना 8व्या शतकात राजा अनंगपाल तोमर यांनी केली होती. दिल्लीच्या तोमरांनी किल्ले बांधले, जलाशय उभारले, आणि हिंदू धर्म व संस्कृतीला प्रोत्साहन दिले.